AliResearch เรียกร้องให้ส่งเสริมการมีส่วนร่วมในเศรษฐกิจดิจิทัล เพื่อรองรับการเติบโตของสังคมผู้สูงอายุ

จากรายงานล่าสุดของ AliReserach ระบุว่า การใช้เทคโนโลยีออนไลน์ในกลุ่มผู้สูงวัยมีการเพิ่มขึ้น เนื่องจากการระบาดของไวรัสโคโรน่าทั่วโลก เทรนด์นี้ทำให้เราได้เห็นถึงความจำเป็นในการส่งเสริมการใช้งานดิจิทัลและพัฒนาโซลูชั่นที่ตอบโจทย์ “กลุ่มผู้สูงอายุ” โดยเฉพาะ

รายงานดังกล่าวซึ่งตีพิมพ์เมื่อปลายเดือนตุลาคมที่ผ่านมาโดยกลุ่มธุรกิจวิจัยของอาลีบาบา กรุ๊ป แสดงให้เห็นว่าช่วงอายุของผู้บริโภคที่อัตราการเข้าใช้งานบน Mobile Taoboa ระหว่างเดือนกรกฎาคม-กันยายน มีการเติบโตสูงที่สุด คือกลุ่มคนอายุ 60 ปีขึ้นไป เนื่องจากมีผู้สูงอายุจำนวนมากในจีนที่เริ่มหัดใช้อีคอมเมิร์ซเป็นครั้งแรกในช่วงที่เกิดโรคระบาด ซึ่งเป็นเพราะมาตรการล็อคดาวน์และการเว้นระยะห่างทางสังคม อัตราการเติบโตของผู้สูงอายุที่ซื้อของผ่านอีคอมเมิร์ซเป็นประจำต่อเดือนก็สูงขึ้นถึง 29.7% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า ซึ่งเป็นอัตราการเติบโตที่สูงกว่าผู้ใช้ในช่วงอายุอื่นๆ

การเติบโตของเศรษฐกิจผู้สูงวัย (Silver Economy)

AliResearch ได้วิเคราะห์ข้อมูลของสำนักงานสถิติแห่งชาติจีน และสำมะโนประชากรจีน รวมทั้งข้อมูลของโครงการเปรียบเทียบระหว่างนานาชาติของธนาคารโลก พบว่าจำนวนประชากรที่มีอายุ 60 ปีขึ้นไปในจีนมีอยู่ราว 17.4% ของประชากรทั้งประเทศ ซึ่งเติบโตขึ้นอย่างมากจากปี 2543 ซึ่งเคยอยู่ที่ 10.3%

เทรนด์การเพิ่มขึ้นของผู้สูงอายุไม่ได้เกิดขึ้นเฉพาะในจีน แต่เป็นปรากฏการณ์ทั่วโลก อันเป็นผลมาจากจำนวนประชากรเกิดใหม่ที่ลดลง และช่วงอายุขัยของประชากรที่เพิ่มขึ้นในหลายประเทศ ตัวอย่างเช่น ประเทศไทย ถือเป็นประเทศที่มีการเติบโตของสังคมผู้สูงอายุมากเป็นอันดับ 3 ของเอเชีย โดยสหประชาชาติคาดว่าไทยจะมีสัดส่วนประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไป เพิ่มขึ้นจาก 19% ในปี 2563 เป็น 30.5% ในปี 2578 (ที่มา กรมเศรษฐกิจและกิจการสังคมแห่งสหประชาชาติ)

กลุ่มคนในช่วงวัยสูงอายุมักมีเงินเก็บมาก และมีอำนาจในการซื้อเพิ่มขึ้นในช่วงหลายปีที่ผ่านมา โดยสถิติการซื้อสินค้าบนเถาเป่าของกลุ่มผู้สูงอายุในระหว่างปี 2560-2562 มีอัตราเติบโตขึ้น 20.9% จากรายงานของ AliResearch ผู้บริโภคอายุ 60 ปีขึ้นไปมีแนวโน้มใช้จ่ายเพื่อซื้อสินค้าสำหรับหลาน ทั้งสินค้าสุขภาพ บริการเกม อาหาร และสินค้าเพื่อดูแลบ้านและชีวิตประจำวัน

ความต้องการและอำนาจในการซื้อของ “เศรษฐกิจผู้สูงวัย” เห็นได้ชัดจากมหกรรมช้อปปิ้ง 11.11 ของอาลีบาบาในปีนี้ โดยสินค้าที่ได้รับความนิยมจากคนในช่วงวัยนี้เป็นพิเศษในระหว่างมหกรรม 11.11 คือของใช้ในบ้านราคาแพง เช่น โซฟา เตียง และอุปกรณ์ในห้องน้ำ แบรนด์ผู้ผลิตสมาร์ทโฟนและสินค้าเทคโนโลยีอื่นๆ ก็ได้รับความนิยมจากผู้สูงอายุเช่นกัน ซึ่งแสดงให้เห็นว่าคนกลุ่มนี้มีความสนใจและอยากที่จะใช้ดิจิทัลมากขึ้น

10 อันดับสินค้าที่ได้รับความนิยมสูงสุดจากผู้ซื้ออายุ 60 ปีขึ้น ในมหกรรม 11.11

1.   โซฟา
2.   โทรศัพท์มือถือ
3.   อุปกรณ์ในห้องน้ำ
4.   เตียง
5.   เสื้อกันหนาว
6.   ตู้เก็บของ
7.   อาหารเสริม
8.   โคมไฟและหลอดไฟ
9.   รองเท้าผ้าใบ
10.  โต๊ะและเก้าอี้

สร้างการมีส่วนร่วมในเศรษฐกิจดิจิทัล

รายงานของ AliResearch ระบุว่า แม้ว่าผู้สูงอายุจะเป็นกลุ่มลูกค้าที่มีศักยภาพในตลาดอีคอมเมิร์ซ แต่ก็ยังมีอุปสรรคที่ต้องได้รับการแก้ไขเพื่อให้เกิดการพัฒนาเศรษฐกิจดิจิทัลแบบมีส่วนร่วม และเหมาะกับความต้องการของคนอายุ 60 ปีขึ้นไป

หนึ่งในความพยามเพื่อสร้างเศรษฐกิจดิจิทัลที่ทุกคนมีส่วนร่วม คือการเปิดตัว “Family Accounts” หรือบัญชีที่ใช้งานได้ทั้งครอบครัว ของอาลีบาบา เพื่อทำให้ประสบการณ์ซื้อของออนไลน์สำหรับผู้สูงอายุมีความง่ายและสะดวกมากที่สุด คุณสมบัตินี้จะเอื้อให้สมาชิกในครอบครัวที่มีอายุน้อย สามารถช่วยเหลือผู้สูงอายุในการลงทะเบียนบัญชีแบบผูกกันได้ และยังมีฟังก์ชั่นสำหรับแชทให้สื่อสารกันได้ง่าย รวมทั้งมีทางเลือกในการชำระเงินที่สะดวกและปลอดภัย ซึ่งออกแบบมาให้ผู้สูงอายุที่ไม่คุ้นเคยกับเทคโนโลยีและอีวอลเลท สามารถใช้งานได้ง่าย โดยนับจนถึงเดือนมิถุนายนปีนี้ มีผู้ใช้ Family Accounts บนเถาเป่าที่เป็นผู้สูงอายุแล้วมากกว่า 20 ล้านบัญชี

ในเดือนมิถุนายน 2562 อาลีเพย์ยังได้เปิดตัวโปรแกรมย่อยที่เป็นมิตรกับผู้สูงอายุ ซึ่งมาพร้อมหน้าจอการใช้งานที่อ่านง่ายด้วยขนาดตัวอักษรที่ใหญ่ขึ้น แต่ยังมีฟังก์ชั่นต่างๆ ที่คนวัยนี้ใช้บ่อยอยู่ครบ ซึ่งรวมถึงตัวแกนคิวอาร์โค้ด บริการจ่ายค่าสาธารณูปโภค และการลงทะเบียนเพื่อรับคำปรึกษาทางการแพทย์ โดยในช่วงที่เกิดโรคระบาดขึ้น โปรแกรมย่อยนี้มีผู้เข้าชมในช่วงครึ่งแรกของปี 2563เพิ่มสูงขึ้น เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อนหน้า

เพื่อสนับสนุนการปรับตัวด้านดิจิทัลในกลุ่มผู้สูงอายุให้มากขึ้น ในเดือนธันวาคมที่ผ่านมา อาลีเพย์ยังได้เปิดตัวแพลตฟอร์มทั้งแบบออนไลน์และออฟไลน์ที่สอนหัวข้อต่างๆ นับตั้งแต่วิธีการใช้งานโทรศัพท์มือถือเบื้องต้น ไปจนถึงแนะนำเกี่ยวกับไลฟ์สไตล์แบบดิจิทัล ส่วนนวัตกรรมใหม่ เช่น Pailitao ของเถาเป่า ซึ่งเป็นฟีเจอร์ในการค้นหาด้วยภาพที่ทำให้ผู้ใช้สามารถถ่ายภาพแล้วนำไปค้นหาสินค้าที่มีรูปใกล้เคียงกันได้ ก็ช่วยทำให้ประสบการณ์ซื้อสินค้าออนไลน์ของผู้สูงอายุง่ายขึ้นด้วยเช่นกัน

เนื่องจากสัดส่วนของผู้สูงอายุในจีนและทั่วโลกมีการเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง ดังนั้นเทคโนโลยีที่ตอบโจทย์ความต้องการและช่วยให้คนกลุ่มนี้คุ้นเคยกับดิจิทัลจึงเป็นสิ่งสำคัญ ดังที่ผู้บริหารของ AliResearch กล่าวไว้ว่า การพัฒนานวัตกรรมเพื่อดูแลผู้สูงอายุ เป็นสิ่งที่คนในสังคมควรให้ความสำคัญเป็นอันดับแรก

11.11 AliResearch เถาเป่า เศรษฐกิจผู้สูงวัย