แดเนียล จาง ผู้นำของอาลีบาบา กล่าวถึงโอกาสและพฤติกรรมผู้บริโภคหลังโควิด-19

แดเนียล จาง ประธานกรรมและซีอีโอ ของอาลีบาบา กรุ๊ป

อาลีบาบา กรุ๊ป รายงานผลประกอบการเดือนมิถุนายน เมื่อวันที่ 20 สิงหาคมที่ผ่านมา นี่คือคำกล่าวของแดเนียล จาง ประธานกรรมการและซีอีโอ ของอาลีบาบา กรุ๊ป ระหว่างการแถลงข่าวทางไกลกับนักวิเคราะห์

ถือเป็นอีกหนึ่งในไตรมาสที่เรามีผลการดำเนินที่แข็งแกร่ง แม้ว่าทั่วโลกจะยังคงเผชิญสถานการณ์ที่ไม่แน่นอนจากโรคระบาด แต่เราเริ่มเห็นสัญญาณที่ดีของการฟื้นตัวในจีน เนื่องจากมีการบริหารจัดการโรคระบาดอย่างมีประสิทธิภาพในพื้นที่ส่วนใหญ่ของประเทศ โควิด-19 ได้เร่งให้พฤติกรรมผู้บริโภคและการปฏิบัติการขององค์กรมีการเปลี่ยนผ่านไปสู่ดิจิทัล การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวถือเป็นผลดีต่ออาลีบาบา ธุรกิจส่วนใหญ่ของเรา รวมถึงธุรกิจหลักคือการซื้อขายสินค้าและคลาวด์คอมพิวติ้ง มีการฟื้นตัวและกลับมาเติบโตอย่างสดใสอีกครั้ง

โรคระบาดทำให้สภาพแวดล้อมของเศรษฐกิจมหภาคและชีวิตประจำวันมีการเปลี่ยนแปลงในระดับฐานราก ในขณะเดียวกันก็ทำให้เกิดโอกาสใหม่ๆ การปรับตัวและยอมรับดิจิทัลกลายเป็นเทรนด์วงกว้างในตลาดที่มีการเปลี่ยนแปลงเช่นนี้ และเราเชื่อมั่นว่าจะสามารถสร้างอนาคตที่ดีให้กับอาลีบาบาได้ด้วยการคว้าโอกาสในตลาดที่มีการเปลี่ยนแปลง เหมือนเช่นที่เราเคยทำสำเร็จมาแล้วเมื่อปี 2546 ที่เกิดซาร์สระบาด และ 2551 เมื่อเกิดวิกฤตการเงินทั่วโลก

ในรอบ 12 เดือนก่อนวันที่ 30 มิถุนายน 2563 จำนวนลูกค้าประจำต่อปีในตลาดค้าปลีกจีนของอาลีบาบา ได้แตะ 742 ล้านคน เท่ากับมีการเพิ่มขึ้นถึง 16 ล้านคนในไตรมาสเดียว จำนวนลูกค้าที่ซื้อเป็นประจำทุกเดือนผ่านมือถือในตลาดค้าปลีกจีน แตะ 874 ล้านคน เพิ่มขึ้น 28 ล้านคนจากเดือนมีนาคม ตัวเลขเหล่านี้สะท้อนให้เห็นความแข็งแกร่งของเถาเป่าด้านความนิยมจากผู้บริโภค การดึงดูดผู้ใช้ และการมีปฏิสัมพันธ์เพื่อสร้างประสบการณ์แก่ผู้ใช้ ในฐานะชุมชนผู้บริโภคชั้นนำระดับโลก ยอดขายผ่านออนไลน์จากทุกกลุ่มของทีมอลล์ ไม่นับรวมคำสั่งซื้อที่ไม่ได้ชำระเงิน เติบโตขึ้น 27% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า และสินค้ากลุ่มหลักทั้งหมดยังมีอัตราการเติบโตที่เทียบเท่าหรือเพิ่มขึ้นเมื่อเทียบกับไตรมาสเดือนธันวาคม 2562

การนำเสนอสินค้าและการสร้างประสบการณ์ที่ดีแก่ผู้ใช้อย่างไม่มีใครเทียบได้ของเรา เพิ่มความถี่ในการซื้อของผู้ใช้ และผู้บริโภคจากทั้งเมืองหลักและเมืองรองยังมีการใช้จ่ายต่อครั้งเพิ่มขึ้น เมื่อเทียบกับทั้งปีและไตรมาสที่ผ่านมา ในแง่ของการหาลูกค้าใหม่ เราได้เพิ่มการเข้าถึงตลาดที่ยังมีการซื้อขายน้อยอย่างต่อเนื่อง โดยเถาเป่า ดีลส์ ซึ่งเป็นแอปใหม่ของเราที่เน้นกลุ่มลูกค้าที่ต้องการสินค้าราคาคุ้มค่า ได้เข้าถึงลูกค้าที่ซื้อผ่านมือถือ 40 ล้านคนในเดือนมิถุนายน การหยุดชะงักของการท่องเที่ยวระหว่างประเทศยังเปิดโอกาสให้ธุรกิจสินค้านำเข้าของเรา โดยทีมอลล์ โกลบอล ซึ่งเป็นแพลทฟอร์มนำเข้าสินค้าชั้นนำในจีน เติบโตขึ้น 40% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า โดยนับจากยอดขายของทุกกลุ่ม และไม่นับรวมคำสั่งซื้อที่ไม่มีการชำระเงิน

ในอนาคต การดำเนินงานในตลาดค้าปลีกในจีนของเราจะมุ่งเน้นในด้าน 1) ผลักดันการหาลูกค้าใหม่อย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะตลาดที่ยังมีการซื้อขายน้อย และทำงานเพื่อให้บรรลุเป้าหมายระยะกลางในการให้บริการผู้บริโภคจีนให้ได้ 1 พันล้านคน 2) เพิ่มความหลากหลายของสินค้าอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในกลุ่มที่ยังมีการขายผ่านอีคอมเมิร์ซน้อย 3) เสริมประสบการณ์ช้อปปิ้งและการขั้นตอนการซื้อบนแพลทฟอร์มของเราอย่างต่อเนื่อง ผ่านรูปแบบคอนเทนต์ใหม่ๆ เช่น การไลฟ์สตรีมและวิดีโอสั้น

การลงทุนของเราในด้านการค้าปลีกใหม่ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ทำให้ธุรกิจค้าปลีกของเรา คือ เฟรชฮิปโป ทีมอลล์ซูเปอร์มาร์เก็ต และเต๋าเซียนต้า สร้างโอกาสเติบโตอย่างไม่เคยมีมาก่อนในช่วงที่เกิดโรคระบาด และกระตุ้นให้เกิดการเติบโตที่แข็งแกร่งในไตรมาสที่ผ่านมา 60% ของยอดขายจากทุกกลุ่มของเฟรชฮิปโปมาจากทางออนไลน์ และเฟรชฮิปโปซึ่งเพิ่งดำเนินงานได้เพียงปีกว่า สามารถสร้างการเติบโตได้ในระดับตัวเลขสองหลักเมื่อเทียบต่อร้าน ส่วนบริการส่งสินค้าภายในครึ่งวันของทีมอลล์ซูเปอร์มาร์เก็ต ซึ่งใช้ประโยชน์จากคลังสินค้าของร้านซันอาร์ต ก็ได้รับความนิยมจากผู้บริโภคในวงกว้าง และช่วยเพิ่มการเข้าถึงผู้บริโภคและยอดขายให้กับซันอาร์ต เราสามารถเพิ่มยอดขายให้กับซันอาร์ตได้ทั้งหมดราว 15% ในระหว่างไตรมาสเดือนมิถุนายน

Ele.me ประสบความสำเร็จในการปรับเปลี่ยนแบรนด์ครั้งสำคัญเมื่อเดือนกรกฎาคม โดยตำแหน่งใหม่ของแบรนด์คือ “Anything you love, we deliver” สะท้อนการเปลี่ยนแปลงของ Ele.me จากแพลทฟอร์มส่งอาหารไปเห็นแพลทฟอร์มบริการส่งสินค้าในท้องที่แบบดิจิทัลที่ครอบคลุม โดยนอกจากบริการส่งอาหารแล้ว Ele.me ยังมีบริการส่งสินค้าของใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น ของชำ ของสด ยา และดอกไม้ จากร้านค้าในพื้นที่ ในไตรมาสเดือนมิถุนายน Ele.me ประสบความสำเร็จในลดต้นทุนการดำเนินการของสินค้าต่อหน่วย เนื่องมาจากการเพิ่มประสิทธิภาพการดำเนินงาน อีกทั้งยังกลับมายอดขายรวมจากทุกกลุ่มเติบโตอีกครั้งเมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า ซึ่งถือเป็นสัญญาการฟื้นตัวที่ดีของธุรกิจ

เรายังเห็นการเติบโตอย่างชัดเจนในช่วงแรกของความร่วมมือทางยุทธศาสตร์ระหว่าง Ele.me และอาลีเพย์ ในช่วงไตรมาสที่ผ่านมา ลูกค้าใหม่เกือบ 45 เปอร์เซ็นต์สั่งอาหารผ่านแอปฯ Ele.me มีการจ่ายเงินผ่านอาลีเพยบนสมาร์ทโฟน เราจะขยายความร่วมมืออย่างแน่นอนเพราะเราเชื่อว่า Ele.me มีศักยภาพที่จะเติบโตและสร้างมูลค่าให้กับบริษัท โดยการนำ Ele.me มาอยู่ในอีโคซิสเท็มของอาลีบาบา เพื่อสร้างโอกาสจากการเปลี่ยนแปลงจากดิจิทัลของธุรกิจอาหารและเครื่องดื่ม รวมไปถึงอุตสาหกรรมรีเทล เราจะมุ่งลงทุนในธุรกิจเหล่านี้ต่อไป

ลาซาด้ามีการเติบโตอย่างต่อเนื่องในไตรมาสที่ผ่านมา ยอดการสั่งซื้อเพิ่มขึ้นถึง 100 เปอร์เซ็นต์เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีที่ผ่านมา วิกฤติโควิดส่งผลกระทบต่อหลายประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทำให้ผู้บริโภคหันไปซื้อสินค้าผ่านช่องทางออนไลน์มากขึ้น เราเชื่อว่าการช้อปออนไลน์จะทำให้เกิดการเติบโตอย่างเป็นรูปธรรมในอุตสาหกรรมอีคอมเมิร์ซในภูมิภาคในระยะยาว

เอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญของกลยุทธ์ระดับโลกของอาลีบาบา ในภูมิภาคที่มีการแข่งขันสูง เรามีลาซาด้าเป็นตัวแทน เรามุ่งหวังให้ธุรกิจดิจิทัลเติบโตอย่างยั่งยืนโดยการใช้เทคโนโลยีจากอาลีบาบามารองรับลูกค้าภายในประเทศและสร้างพันธมิตรทางธุรกิจ ในช่วงเดือนมิถุนายน  AliExpress มาร์เก็ตเพลสระหว่างประเทศได้รับผลกระทบในเรื่องของจำนวนออเดอร์และเวลาการส่งของ ซึ่งเป็นผลกระทบจากโลจิสติกส์ข้ามชาติในตอนนั้น แต่สถานการณ์มีทิศทางที่ดีขึ้นในเดือนกรกฎาคม

Alibaba.com และ 1688.com ธุรกิจสองประเภทที่เก่าแก่มากที่สุดของอาลีบาบา มองเห็นโอกาสทางการตลาดใหม่ในปีนี้ร้านขายส่งต่างประเทศจำนวนมากเริ่มหันไปเปิดบริการบน Alibaba.com เพื่อขายสินค้า (sourcing) จากประเทศจีน เนื่องจากซัพพลายเชนได้รับผลกระทบจากการชะลอการผลิตของโรงงาน ในเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา จำนวนบายเออร์ในแต่ละวันบน Alibaba.com เพิ่มขึ้นกว่า 100 เปอร์เซ็นต์ เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกับของปีที่ผ่านมา ในขณะที่จำนวนบายเออร์ต่อวันบน 1688.com เพิ่มขึ้นกว่า 50 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งเป็นผลมาจากจำนวนเอสเอ็มอีที่เพิ่มขึ้น (โดยเฉพาะผู้ค้าปลีกรายย่อย) เพราะเศรษฐกิจจีนเริ่มกลับมาฟื้นตัวอีกครั้ง

นอกจากนี้ วิกฤตได้เปลี่ยนโฉมการบริหารงานของธุรกิจ กระตุ้นความต้องการในระบบโครงสร้างพื้นฐานและบริการของคลาวด์ จากรายงานล่าสุดของ IDC อาลีบาบาคลาวด์เป็นผู้ให้บริการคลาวด์สาธารณะที่ใหญ่ที่สุดในประเทศจีน สะท้อนถึงความเป็นผู้นำทางตลาดด้านคลาวด์ของจีน ในช่วงเดือนมิถุนายน รายได้ในส่วนของคลาวด์คอมพิวติ้งเติบโตขึ้น 59 เปอร์เซ็นต์เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีที่ผ่านมา ในอุตสาหกรรมที่เกี่ยวกับอินเทอร์เน็ต บริการทางการเงิน รีเทลและบริการสาธารณะ อาลีบาบาคลาวด์ไม่เพียงแค่ให้บริการแก่ผู้บริโภค แต่ยังพัฒนาเทคโนโลยีและโซลูชันทางธุรกิจเพื่อแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นจริงให้กับลูกค้าอีกด้วย

เมื่อออฟฟิศและโรงเรียนในจีนกลับมาเปิดทำการอีกครั้ง จำนวนผู้ใช้ DigTalk ต่อวันเพิ่มขึ้นสูงสุดมากกว่า 100 เปอร์เซ็นต์ เมื่อเทียบกับช่วงก่อนโควิด-19 วิธีการทำงานและการเรียนได้เปลี่ยนรูปแบบไปโดยสิ้นเชิง DingTalk จะกลายมาเป็นแพลตฟอร์มความร่วมมือทางดิจิทัลที่สำคัญทางด้านการทำงานและการศึกษา เชื่อมต่อกับอุตสาหกรรมและการบริการต่างๆ บนคลาวด์

สำหรับสื่อดิจิทัลและธุรกิจบันเทิง ผู้ใช้บริการ Youku ต่อวันเพิ่มขึ้นมากกว่า 60 เปอร์เซ็นต์ เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีก่อน ในไตรมาสแรกที่มีการเปิดตัวของทีวีซีรีส์ยอดนิยมและวาไรตี้โชว์ต่างๆ โรงภาพยนตร์กลับมาเปิดให้บริการในจีน Alibaba Pictures เตรียมพร้อมที่จะให้ธุรกิจเดินหน้าอีกครั้ง เราติดตามการฟื้นตัวเหล่านี้อย่างใกล้ชิด เมื่อเร็วๆ นี้ เราตัดสินใจเลิกกิจการ UCWeb และโครงการด้านนวัตกรรมในอินเดียหลังจากการพิจารณาอย่างถี่ถ้วน อย่างไรก็ตาม การตัดสินใจดังกล่าวจะไม่ส่งผลกระทบทางการเงินของบริษัทฯ

ปัจจุบัน เราประสบกับความไม่แน่นอนไม่ใช่จากการระบาดของโรคในทั่วโลกเท่านั้น แต่ยังมีความตึงเครียดระหว่างวิกฤติทางการค้าระหว่างจีนและสหรัฐ อาลีบาบาในฐานะแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซที่ใหญ่ที่สุดในโลก ด้านการค้า อาลีบาบาให้ความสำคัญกับการส่งเสริมแบรนด์อเมริกัน ธุรกิจรีเทลและธุรกิจขนาดย่อม รวมไปถึงการที่เกษตรกรขายสินค้าให้กับผู้บริโภคและคู่ค้าในจีนและประเทศอื่นๆ ทั่วโลก

เราเชื่อว่าการค้าระดับโลกจะดำเนินต่อไปได้และพันธกิจของอาลีบาบา “การทำให้ทุกคนสามารถทำธุรกิจได้อย่างสะดวกสบายจากทุกหนแห่งทั่วโลก” จะสอดคล้องกับผลประโยชน์ของประเทศจีนและสหรัฐ เราติดตามการเปลี่ยนแปลงทางด้านนโยบายของรัฐบาลสหรัฐต่อบริษัทในจีน ซึ่งสามารถเปลี่ยนแปลงได้ตลอดเวลา เรากำลังประเมินสถานการณ์และผลกระทบอย่างใกล้ชิดและจะดำเนินการที่สอดรับกับนโยบายที่อาจจะเกิดขึ้น

อาลีบาบาอีโคซิสเท็ม เศรษฐกิจดิจิทัลของอาลีบาบา แดเนียลจาง โควิด-19